modelbouw landschap
Sectie-4 van de modeltreinbaan is het glooiende landschap tussen de kalkbranderij aan de Schaelsberg op sectie-3, en de tunnel onder de spoorlijn bij Schin op Geul.
bouwverslag modelbaan | sectie-4
toegang tot verdekte sporen onder het landschap op de modeltreinbaan
Bij de modelbouwen van het landschap op deze treinbaan moet rekening gehouden worden met de toegankelijkheid van de verdekte sporen. Veel van de verdekte sporen zijn te bereiken via de onderkant en/of de zijkanten. Toch zijn er ook plekken waar de verdekte rails vanaf de bovenkant gewaarborgd moet zijn, eenvoudigweg omdat het de enige manier is om ze te bereiken.
De bouw van dit deel van het landschap wordt hieronder besproken.
Dit is de situatie nadat alle verdekte sporen zijn bevestigd en de bedrading is aangelegd.
De rails rechtsboven (magenta pijl) blijft zichtbaar. Alle andere sporen zijn verdekte sporen.
De verdekte rails geheel links ligt hoog. Als hier landschap overheen gebouwd wordt, kan deze niet meer via de zijkanten bereikt worden.
Om de sporen toch bereikbaar te maken wordt een deel van het landschap op een bak gebouwd die te verwijderen is van de modeltreinbaan.
De lager gelegen verdekte sporen worden afgedekt. Deze multiplex plaat wordt vast op de baan gemonteerd.
Een deel van de achterkant van de modeltreinbaan wordt bevestigd.
Nu moet er iets worden gemaakt dat over deze plaat kan schuiven en waar het modelbouw landschap op gemaakt kan worden.
Eerst zijn de geleiders bevestigd. Over deze geleiders kan een bak worden geschoven. Dit alles zit vast op de baan.
Ergens zal een scheiding komen tussen het deel van het landschap dat vast op de modeltreinbaan wordt gebouwd, en het andere deel dat weggeschoven kan worden.
De begrenzing van het vaste gedeelte van dit stuk landschap wordt gevormd door de verticale stukken plaat. Deze verticale stroken multiplex zullen in een later stadium de juiste vorm krijgen. Ze dienen om het plaatmateriaal van de verschuifbare bak op z'n plek te houden.
Nauwelijks zichtbaar, maar wel handig: de verticale stroken zijn iets naar links gekanteld. Daardoor zal de bak straks geklemd worden tegen de onderkant, en kan hij niet omhoog 'kruipen' door trillingen of iets dergelijks.
Dit principe heb ik bij alle bakken op de modelbaan toegepast.
De bodemplaat voor de bak is op maat gezaagd. Deze ligt los tussen/op de geleiders. Op deze plaat wordt de rest van de bak opgebouwd. Het onderliggende spoor is op de plaat aangetekend en wordt later vanaf de onderkant van de bak uitgezaagd.
Het geheel blijft liggen totdat alle zijden van de bak gereed zijn.
Bouw van de bak op de bodemplaat.
Tijdens de bouw worden de zijkanten van de bak tijdelijk vastgeschroefd tegen de verticale stroken die op de modeltreinbaan zijn geplaatst. Om deze schroefjes straks niet te vergeten heb ik ze rood omcirkeld. Zodra de vorm van de bak gereed is worden de aangeduide schroefjes verwijderd. Als alles goed is gegaan kan dan de bak uit de baan worden geschoven.
De verschuifbare bak is nu aan alle zijden gesloten.
Alle lijm is droog. Vanaf de onderzijde van de bak heb ik ruimte gemaakt voor het direct onder de bak liggende verdekte spoor.
En dan kan het eerste stuk XPS weer tussen het multiplex worden gelijmd met PUR-schuim.
Steeds weer een stuk XPS verlijmen met PUR-schuim en vervolgens het stuk ruw in vorm brengen voor het landschap op de baan.
Nadat het XPS is verlijmd worden de stukken grof bewerkt met een mes. Het fijne schaafwerk doe ik met een rasp. Daarbij rasp ik door zowel het XPS als het multiplex, alsof het één oppervlak is.
Aan de onderzijde van de bak wordt ruimte gemaakt voor het verdekte spoor dat onder de bak doorloopt.
Om de bak verder te kunnen afwerken moet eerst het aangrenzende deel op de modeltreinbaan aan de achterzijde worden bewerkt.
De verdekte rails langs de achterkant van de baan ligt nog open. Deze wordt eerst door een stuk multiplex afgedicht, en vervolgens met XPS beplakt.
Op de kleine uitstekende delen van de spanten komt eerst multiplex, daarna wordt weer verder gebouwd met XPS.
Na het verlijmen van het XPS in dit hoekje is het tijd om met rasp en mes het landschap vorm te geven.
Aangrenzend aan dit stuk baan is er nog het hoekje.
Het blauwe XPS is van sectie-3 → .
Het blauwe deel is een andere landschapsbak die ook weggeschoven kan worden op de treinbaan.
Het hoekje dat gemaakt wordt is een vast onderdeel van de baan. Eerst wordt de zijkant gemaakt met een stukje plaatmateriaal. Vervolgens wordt multiplex op het resterende deel van het spant geschroefd. Dit is de basis voor het XPS.
De zijkant wordt met de steekzaag grof in model gebracht. Daarna wordt het fijn afgewerkt met een rasp.
Aan de andere kant van de landschapsbak komt de aansluiting op sectie-5.
Bovenstaande verdekte sporen worden afdekt met multiplex. De verdieping in de plaat is de plek waar de tunnel later gaat uitmonden.
Tegen het einde van de bak wordt het vaste gedeelte van de modelbaan gemaakt.
De schotjes zitten tijdelijk vast met schroefjes totdat de houtlijm is gedroogd. Daarna kunnen de schroefjes weg.
Met de mal en de rasp krijgen de taluds → van de spoordijk hun vorm.
Een overzicht van dit hoekje.
Het bakje (groene pijl) onder de sporen is de plek waar de duiker aan de Graafstraat onder de spoorlijn loopt.
De taluds links en rechts van de duiker krijgen hun vorm.
De achterkant van de baan wordt aan het landschap aangepast.
Er wordt zover geraspt totdat het bovenste laagje van het XPS wordt meegenomen. Dan ligt het XPS en het multiplex precies gelijk.
De overzichtsfoto laat zien dat dit gedeelte van de modelbaan een ander hoogteprofiel heeft dan het gebied rondom station Oud-Valkenburg.
Dat komt enerzijds doordat er minder ruimte achter het spoor zichtbaar is, en anderzijds omdat de hoogte van dit gebied in werkelijkheid ook lager is.
De achtergrond van de baan zal hier dan ook een grotere rol gaan spelen. Er is nauwelijks iets te camoufleren met bergen etc.
De achterzijde (langs de wand) van de bak is afgewerkt met een strook multiplex die het landschap volgt.
De randen van de landschapsbak worden vervolgens met gips afgewerkt. Het XPS sluit goed aan op het multiplex, daardoor hoeft er nauwelijks geplamuurd te worden.
Alle delen van het landschap worden geschilderd met dezelfde grondkleur → . Zowel de taluds als weilanden, velden en landwegen. Na het schilderen van het XPS met de grondkleur is dit het resultaat op de modeltreinbaan.
praktijk verschuifbare bak voor het landschap op de modeltreinbaan
Het landschap dat gebouwd is op de bak kan eenvoudig uit de baan worden geschoven. Doordat de bak in zowel de lengte als de hoogte van smal naar breed loopt, klemt deze vanzelf in het vaste gedeelte op de treinbaan.
